Այս Կիրակի Օգոստոս 18-ին, Հայ եկեղեցւոյ Ծիսական օրացոյցի համաձայն, Ս. Կոյս Աստուածածնի Վերափոխման տօնն է: Վերափոխումն Ս. Աստուածածնի տօնը Տիրամօր այս աշխարհէն մեկնելն ու իր մարմնով երկինք վերափոխուելու յիշատակն է:
Տիրամօր կեանքի վերջին տարիներու մասին որեւէ յիշատակութիւն չկայ Նոր Կտակարանի մէջ: Համաձայն մեր եկեղեցական աղբիւրներու, Յիսուսի խաչելութենէն յետոյ, Տիրամայրը Յովհաննէս առաքեալի խնամքի տակ, 15 տարի ապրեցաւ, որմէ յետոյ Երուսաղէմի մէջ Ս. Կոյսին երեւաց Տիրոջ հրեշտակը՝ աւետելով անոր երկինք փոխադրուելու մասին: Այդ գիշեր Տիրամայրը աւանդեց իր հոգին ու իր մարմինը առաքեալները մեծ հանդիսութեամբ ամփոփեցին Գեթսեմանիի ձորակին մէջ, ուր թաղումէն յետոյ երեք օր անընդմէջ հրեշտակներու օրհնութեան ու փառաբանութեան երգերը կը հնչէին: Տիրամօր յուղարկաւորութեան ներկայ չէր Բարթողիմէոս առաքեալը: Աւելի վերջ գալով ան կը խնդրէ բանալ շիրիմը, որպէսզի վերջին անգամ տեսնէ Տիրամայրը: Երբ կը բանան գերեզմանը, զայն պարապ կը գտնեն եւ կը հասկնան, թէ Ան փոխադրուած է երկինք՝ իր Որդու մօտ ու հրեշտակներու երեքօրեայ փառաբանութեան երգերը Աստուածածնի երկնային արքայութեան վերափոխմանն են պատճառաւ էին:
Հայ եկեղեցւոյ մէջ Վերափոխումն Ս. Աստուածածնի կը տօնուի նաեւ Ս. Աստուածածին, Փոխում, Ննջում, Վերափոխում անուն-ներով: Վերափոխումն Ս. Աստուածածնի Հայաստանեայց Եկե-ղեցւոյ 5 տաղաւար տօներէն 4-րդն է, կը հանդիպի Օգոստոս 15-ին մերձակայ, այսինքն Օգոստոս 12-էն մինչեւ 18 հանդիպող Կիրակիին: Այս տօնը Աստուածածնի նուիրուած միւս տօներէն գլխաւորն ու հնագոյնն է եւ ունի շաբաթապահք, նաւակատիք ու մեռելոց:
FEAST OF THE ASSUMPTION OF THE HOLY MOTHER-OF-GOD
On Sunday August 18 the Armenian Church celebrates The Feast of the Assumption of the Holy Mother-of-God. This Feast is the 4th of the 5 Tabernacle feasts of the Armenian Church and the oldest of all feasts dedicated to St. Mary. The Armenian Church celebrates this feast on the Sunday nearest to August 15, a practice adopted at the time of St. Nersess the Graceful. The Catholic and Orthodox Churches Celebrate this feast every year on August 15.
There is little information about the details of St. Mary’s life in the New Testament and the story of her Assumption has been preserved and passed on to us through the Holy and Sacred Tradition of the Apostolic Church. After the Ascension of our Lord the Holy Virgin lived in Jerusalem for about 15 years after under the care of St. John the Evangelist.
She often visited the Empty Tomb of Jesus Christ and prayed. During one such visit to the tomb, the Archangel Gabriel appeared and gave her the news of her imminent assumption to heaven. After St. Mary passed away, all the Apostles, except Bartholomew, conducted her funeral at her tomb in the Garden of Gethsemane. The tradition says that they could hear angelic singing for three days, which they interpreted the angels’ singing as a sign that our Lord had assumed [taken up] His Mother into heaven as he had promised her.
St. Bartholomew the Apostle was absent and did not participate in the burial service of St. Mary. Upon his return to Jerusalem, he wishes to see St. Mary for the last time. When the apostles opened the tomb they found it the empty and saw it as a confirmation of the promise that Jesus Christ had delivered His mother to His heavenly kingdom, and she had not been dead but had fallen asleep. For this reason, the church also refers to the end of her earthly life as “the dormition”.
****
ԲԱՐԵԿԵՆԴԱՆ Ս. ԱՍՏՈՒԱԾԱԾՆԻ ՊԱՀՈՑ
Այս Կիրակի (Օգոստոս 11) Բարեկենդանն է «Ս. Աստուա-ծածնի Պահոց»: Այս շաբաթապահքը կը սկսի Երկուշաբթի եւ կ’աւարտի Շաբաթ: Շաբաթ օրը Նաւակատիք է, զոր պահքին աւելի մեղմ օրն է։ Անոր ընթացքին արգիլուած է միայն մսեղէնը:
«Աստուածածնի շաբաթապահք»-ը կ՛աւարտի «Շողակաթի տօն»-ով, որը ամէն տարի կը տօնուի Տիրամօր «Վերափոխման» տաղաւար տօնին նախընթաց օրը, այս տարի՝ Օգոստոս 17-ին: Շողակաթ այն եկեղե-ցավայրը կամ սրբատեղին է, ուր երկինքէն «շող լուսոյ կաթեաց» Ս. Գրիգոր Լուսաւորչի ունեցած տեսիլքին ատենը:
EVE OF THE FAST OF ASSUMPTION
According to the Armenian Liturgical Calendar this Sunday August 11 is the Eve of the Fast of Assumption of Holy Mother of God. This fast starts on Monday and ends on Saturday. The Saturday is Navagadik, which is the mildest day of the fast. On this day only meat products are not permitted. As the Paregentan օf the Feast of Assumption concludes, on that same Saturday, the Armenian Church also commemorates the Feast of the Apparition of Holy Etchmiadzin or the Feast of Shoghagat of Holy Echmiadzin. This feast commemorates the vision of St. Gregory the Illuminator, where Jesus Christ descended from heavens as a ray of light and showed the site for the foundation of the new cathedral.
****
ՅԻՇԱՏԱԿՈՒԹԵԱՆ ՍՈՒՐԲ ԹԱԴԷՈՍԱՌԱՔԵԱԼԻ ԵՒ ՍԱՆԴՈՒԽՏ ԿՈՅՍԻ
3 Օգոս., 2019
Թադէոս առաքեալը եւ Ս. Սանդուխտ կոյսը Հայ եկե-ղեցւոյ ամենանշանաւոր տօնելի սուրբերէն են եւ անոնց անունը սերտօրէն կապուած է հայոց աշխարհի լուսաւորութեան պատմութեան հետ:
Քրիստոսի Համբարձումէն յետոյ, Տէրոջը պատգամի համաձայն թէ «Ուրեմն գացէ՛ք, աշակերտեցէ՛ք բոլոր ազգերը, մկրտեցէ՛ք զանոնք Հօր, Որդիին եւ Սուրբ Հոգիին անունով:» (Մատթ.28:19), Ս. Թադէոսը նախ կուգայ Եդեսիա: Հոս կ’աւետարանէ կենաց խօսքը եւ ի թիւս բազում հրաշքներու` կը բժշկէ նաեւ Աբգար թագաւորը: Ապա, իրեն փոխարինող նշանակելով Եդեսիոյ մէջ, կուգայ Հայոց Սանա-տրուկ արքայի տիրոյթները: Հոս իր քարոզներով բազմաթիւ հեթանոսները կը բերէ քրիստոնէական հաւատքի՝ հիմը դնելով Հայ Առաքելական Սուրբ եկեղեցւոյ: Գալով Արտազ գաւառը` առաքեալը դարձի կը բերէ արքայադուստր Սանդուխտ կոյսը:
Տեղեկանալով իր դստեր քրիստոնեայ ըլլալուն՝ հայոց Սանատրուկ արքան նախ կը յորդորէ անոր ետ դառնալ նախկին հեթանոս հաւատքին, սակայն ապարդիւն: Զայրացած արքան թէ Թադէոս առաքեալը եւ թէ Սանդուխտ կոյսը կը նետէ բանտ եւ կ’ենթարկէ տանջանքներու: Արքունի իշխանազուն կառավարչի միջոցաւ արքայադուստրը համոզելու վերջին փորձը եւս ապարդիւն էր: Աւելին, կառավարիչը ինքն ալ քրիստոնեայ կը դառնայ: Ի վերջոյ, արքայի հրամանով Ս. Թադէոս առաքեալը եւ Ս. Սանդուխտ կոյսը կը նահատակուին արքայական ամա-ռանոց, Արտազ գաւառի Շաւարշան գիւղաքաղաքին մէջ: Երկար ժամանակ Ս. Սանդուխտի գերեզմանին տեղը անյայտ էր, սակայն օր մը տեսիլքով յայտնուեցաւ Կիրակոս անունով մենակեացի մը:
Ըստ Մաղաքիա Արք. Օրմանեանի՝ սկիզբէն Սանդուխտ կոյսի յիշատակը կը տօնուէր առանձին, այնուհետև ան միացուած է Թադէոս առաքեալի տօնին: Ներկայիս Հայց. Առաք. եկեղեցին Ս. Սանդուխտ կոյսի եւ Ս. Թադէոս առաքեալի յիշատակը միասին կը նշէ Վարդավառի տօնին յաջորդող Շաբաթ օրը, այս տարի 3 Օգոստոսին:
COMMEMORATION OF THE APOSTLE THADDEUS AND THE VIRGIN ST. SANDOUKHT
Aug. 3, 2019
St. Thaddeus the Apostle and St. Sandoukht the Virgin are two of the most venerated saints in the Armenian Church. The “Great Conversion” of the Armenian nation to Christianity is connected to their names.
Following the Ascension of Christ, according to the Lord’s message: “Therefore go and make disciples of all nations, baptizing them in the name of the Father and of the Son and of the Holy Spirit…”, Thaddeus departs for Edessa. There he preaches the Gospel, and among his numerous miracles, he heals the king Abgar.
In the year 44 A.D., Thaddeus travels to Armenia and enters the domain of the pagan King Sanadrouk. After preaching in various parts of Armenia, St. Thaddeus converts many to Christianity, which become the foundation of the Armenian Apostolic Church.
While in the region of Ardaz, the Apostle Thaddeus also converts Princess Sandoukht to Christianity. Her father, the Armenian King Sanadrouk becomes aware of his daughter’s conversion and pressures her to return to her native pagan religion, but his efforts were vain. The enraged king imprisons both the Virgin Sandoukht and St. Thaddeus and subjects them to severe torments.
Another effort was made to persuade the Virgin to give up Christianity by an Armenian noble. This effort resulted in the noble converting to Christianity himself. Finally, the king orders the death of his own daughter, Sandoukht and the Apostle Thaddeus. They were martyred in Shavarshan, the summer residence of the royal family in the region of Ardaz.
Both the apostle’s and the first saint’s relics were discovered by means of a divine vision near the field of Shavarshan by a monk named Giragos, at some time in the 4th or early 5th century.
